پاڪستان کي ایندڙ بجیٽ ۾ ڪھڙا چیلینج درپیش ھوندا ۔ ؟؟

هن وقت ڪورونا وائرس جي وبا نه رڳو جسماني ۽ ذهني طور تي انساني زندگين تي اثرانداز ٿي رهي آهي ، پر پوري دنيا جون معيشتون ان سبب گهٽجي رهيون آهن ۽ ايندڙ ڏينهن ۾ سڄي دنيا ۾ سخت ڇڪتاڻ ۽ ڪساد بازاري جي اڳڪٿي ڪئي پئي وڃي.
اها صورتحال خاص طور تي ترقي پذير ملڪن لاءِ پريشان ڪندڙ آهي ، جتي معيشتون پهريان ئي ڪمزور آهن. پاڪستان پڻ انهن ملڪن مان هڪ آهي جن جي معيشت جيڪا اڳي ئي غير مستحڪم هئي ، ڪورونا وائرس جي ڪري اقتصادي سرگرميون بند ٿيڻ ۽ متاثرين کي امدادي پيڪيجز جي فراهمي جي ڪري سخت دٻاءُ ۾ اچي وئي آهي.
پاڪستاني سرڪار ايندڙ مهيني پنهنجي بجيٽ پيش ڪرڻ لاء تیارئ ڪري رھي آهي. ماهر چون ٿا ته نئون بجيٽ نه رڳو مشڪل هوندو ، پر انحصار پڻ ڪندو ته ڪورونا جي سبب ايندڙ ڏينهن ۾ ڇا ٿيندو.
متوقع بجيٽ بابت وي او اي سان ڳالهه ٻولهه ڪندي پائيدار ترقي واري پاليسي انسٽيٽيوٽ (ايس ڊي پي آءِ) جي عابد سليري چيو ، ”هن بجيٽ ۾ ڪا به حيرت انگيز ڳالهه نه هوندي ڇاڪاڻ ته اسان وٽ سڀ ڪجهه اسان جي سامهون آهي.“
هن چيو ته 1200 ارب رپين جو رليف پيڪيج بجيٽ جو حصو هوندو ، جنهن کانپوءِ آءِ ايم ايف سان ڳالهين ۾ بہ ممڪن منظرنامو اچي سگهندو. پهرين ، جيڪڏهن ڪورونا جي هاڻوڪي صورتحال ساڳئي رهي ٿي ، پوءِ محدود معاشي سرگرمي بحال ٿي سگهندي. پر جيڪڏهن ايندڙ ڇهن مهينن ۾ ڪورونا جي صورتحال خراب ٿي وئي ، پاڪستان کي رلیف لاء بين الاقوامي مالي ادارن مان حاصل ٿيندڙ امداد کان وڌيڪ پیسن جي ضرورت پوندي ۔

هن چيو ته ٻئي طرف ، ٽيڪس جي وصولي لاءِ 5555 ارب رپين جو هدف مقرر ڪيو ويو آهي. ان کي به گهٽائڻو پوندو ، ڇاڪاڻ ته معاشي سرگرمي رڪجي چڪي آهي.
هن کان پڇيو ویو تہ موجودہ صورتحال ۾ عام ماڻهو کي بجيٽ ۾ ڇا ملندو ، هن چيو ته ماڻهن کي پهريان ئي وڏي پئڪيج جي صورت ۾ امداد ڏني پئي وڃي ٻیو ڪو خاص رلیف ملڻ جو امڪان ڪونھي
ان دوران ورلڊ بينڪ جو هڪ اڳوڻو آفيسر ۽ پاڪستان جو اڳوڻو عبوري وزير خزانه شاهد جاويد برڪي چيو آهي ته پاڪستان وٽ هن وقت تائين محدود آپشن آهن. ۽ ٽيڪس جي وصولي جي لحاظ کان بهتر ڪارڪردگي ناهي ملي ، تنهنڪري ڏکيائيون هونديون ، پر بين الاقوامي تنظيمن کان قرض معاف ۽ امداد مان فائدو وٺي سگهي ٿو.

ھي مضمون قمر عباس جعفري وائس آف آمریڪا لاء لکیو